Νέα

Το Χειμερινό Πoλυφωνικό Καραβάνι 2023 ξεκίνησε την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου με την Μεγάλη Πολυφωνική Σύναξη στα Γιάννενα, με την συμμετοχή οκτώ πολυφωνικών σχημάτων, στην μεγαλύτερη πολυφωνική σύναξη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στην πρωτεύουσα της Ηπείρου. Τo ίδιο βράδυ, κιόλας, οι συνταξιδιώτες του Πολυφωνικού Καραβανιού διάβηκαν τα σύνορα για να ξημερώσουν στην Δερόπολη. Το Χειμερινό Πολυφωνικό Καραβάνι ταξίδεψε με ανταμώματα, γλέντι, επιτόπιες καταγραφές σε Πολύτσανη, Δρόβιανη, Αργυρόκαστρο, Δερβιτσάνη, μυώντας τους νέους συνταξιδιώτες του, μέλη του Εργαστηρίου Πολυφωνίας του ΚΕΜΦΑ, στα φυσικά και κοινωνικά τοπία του Ηπειρώτικου Πολυφωνικού Τραγουδιού και στην πρακτική του Πολυφωνικού Καραβανιού. Το Χειμερινό Πoλυφωνικό Καραβάνι 2023 ολοκληρώθηκε με σταθμούς σε Κτίσματα και Παρακάλαμο στην επιστροφή του. Υλικά από τις καταγραφές του θα κοινωνηθούν σταδιακά από το κανάλι του Πoλυφωνικού Καραβανιού. 

Μεγάλη «Πολυφωνική σύναξη στα Γιάννενα»

Γιορτή για την παγκόσμια αναγνώριση του Πολυφωνικού Καραβανιού

Το μεγάλο ταξίδι των φωνών, το Πολυφωνικό Καραβάνι, έκανε ποδαρικό στην νέα χρονιά διοργανώνοντας την «Πολυφωνική σύναξη στα Γιάννενα» στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών, στην κατάμεστη αίθουσα «Β. Πυρσινέλλας», την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου. Η, σχεδόν, τρίωρης διάρκειας εκδήλωση, ήταν αφιερωμένη στην επέτειο των δύο χρόνων από την παγκόσμια αναγνώριση του Πολυφωνικού Καραβανιού, με την πανηγυρική εγγραφή του, τον Δεκέμβριο του 2020, στις Καλές Πρακτικές Διαφύλαξης Άυλης Πoλιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελώντας από τότε, την πρώτη και την μόνη, μέχρι τώρα, εγγραφή από μέρους της Ελλάδας και μία από τις, μόλις, 33 από 180 κράτη!  

Την μεγάλη πολυφωνική σύναξη άνοιξε ο «κυρατζής» του Πολυφωνικού Καραβανιού Αλέξανδρος Λαμπρίδης, αναφερόμενος στα 25 χρόνια δράσης και προσφοράς, ενώ το καλωσόρισμα έκανε η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Ιωαννίνων και Πρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου καΕλένη Ακριτίδου, συγχαίροντας το Πολυφωνικό Καραβάνι για το έργο του, εστιάζοντας στην ιδιαίτερη αξία του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού.

Στη συνέχεια, η νεότερη «κυρατζής» Αλίκη Γκανά παρουσίασε την εγγραφή του Πολυφωνικού Καραβανιού στις Καλές Πρακτικές, την τριετή προετοιμασία της, την συμμετοχή της κοινότητας πολυφωνίας, μνημονεύοντας αποσπάσματα από την απόφαση εγγραφής  ενώ προβλήθηκε το βίντεοπου συνοδεύει την εγγραφή.

Ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο οποίος στήριξε την εγγραφή με επιστολή συναίνεσης, χαιρετίζοντας στην εκδήλωση, μνημόνευσε την, από εικοσαετίας, συνεργασία του με τους πρωτεργάτες του Πολυφωνικού Καραβανιού, τους οποίους συνεχάρη και ευχαρίστησε, από μέρους της Περιφέρειας Ηπείρου, για το έργο τους.

Η εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Νεότερης Πoλιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού κα Ιωάννα Τζαβάρα, αναφέρθηκε στην προετοιμασία της πρότασης εγγραφής, τη «δυσκολία του να αποτυπωθεί με τεχνοκρατικούς όρους ο χείμαρρος δράσεων και προσφοράς του Πολυφωνικού Καραβανιού» καθώς και στην ιδιαίτερη αξία της εγγραφής σε ένα από τους πιο «δύσκολους» καταλόγους της UNESCO.

«Τo Πολυφωνικό Τραγούδι καλό είναι και να το σκεφτόμαστε» ήταν το θέμα που παρουσίασε ο καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Βασίλης Νιτσιάκος, εστιάζοντας στο κοινοτικό χαρακτήρα του τραγουδιού, το ρόλο του ως γεφύρωμα και τη λειτουργία του ως πολυαισθητηριακή και, ιδιαίτερα, ενσώματη έκφραση, ασύμβατη με τη χρήση του όρου Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Αναφέρθηκε στην πολύχρονη στήριξή του στο Πολυφωνικό Καραβάνι, το οποίο έχει αναπτύξει μια ολοκληρωμένη πρακτική έρευνας, διάσωσης και διάδοσης, προάγοντας ιδιαίτερα τις βιωματικές εξορμήσεις, «με ένα τρόπο που ξεπερνά τα όρια της επιστήμης και μπαίνει στο χώρο του βιώματος».

«Η σημερινή παρουσία του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού εντός και εκτός μητρικού χώρου» ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο μουσικολόγος κ. Κώστας Λώλης, αναφερόμενος στην απαρχή της συνεργασίας του με την «Άπειρο», στο Πολυφωνικό Καραβάνι που «ήρθε και όργωσε όλο το χώρο του πολυφωνικού τραγουδιού, εντός και εκτός των συνόρων», συμβάλλοντας να μείνει ως ζώσα παράδοση που μας ενώνει. Αναφέρθηκε, επίσης, στους συλλόγους και τα σχήματα που πληθαίνουν στις πόλεις καθώς και στην εισαγωγή του πολυφωνικού τραγουδιού στην εκπαίδευση στα Γιάννενα και το Πωγώνι, ευχόμενος την ανάδειξή ως παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά.

Ο «κυρατζής» του Πολυφωνικού Καραβανιού Αλέξανδρος Λαμπρίδης, ευχαρίστησε για τη στήριξη τον Δήμο Ιωαννίνων και το Υπουργείο Πολιτισμού ενώ, ως Αντιπρόεδρος του ΔΣ, μετέφερε τη στήριξη της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας. Μνημόνευσε ιδιαίτερα την αποφασιστική ανταπόκριση του Δημάρχου Ιωαννίνων κ. Μωυσή Ελισάφ στο κάλεσμα για τη διοργάνωση της «Πολυφωνικής σύναξης». Αφιέρωσε τη βραδιά στη μνήμη της Βούλας Μπαϊμάκα, ενός από τα πιο αγαπητά μέλη της κοινότητας πολυφωνίας που, μόλις μια μέρα πριν, είχε γίνει ο στερνός της αποχαιρετισμός.

Το κυρίως, το μουσικό μέρος της σύναξης άνοιξε με «Μοιρολόι» με την ηπειρώτικη κομπανία του Λευτέρη Γκιώκα για να ακολουθήσουν, κατά σειρά εμφάνισης, το πολυφωνικό σύνολο τουΜουσικού Γυμνασίου Ιωαννίνων «Νικόλαος Δούμπας», το πολυφωνικό σχήμα «Ήνορο», το πολυφωνικό σύνολο «Χαονία», οι «Κυράδες της Άνω Δερόπολης» από τα χωριά Σελλειό και Λόγγο, το πολυφωνικό της Δερβιτσάνης, το πολυφωνικό της Χειμάρρας και το «Πολύφωνο» - το Εργαστήρι Πολυφωνίας του ΚΕΜΦΑ.

Τριάντα ένα πολυφωνικά τραγούδια και οργανικοί σκοποί σε μια ιδιαίτερα γενναιόδωρη βραδιά, με οκτώ διαφορετικές συμμετοχές, από όλες τις γενιές του ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού, από τα παιδιά του Μουσικού Γυμνασίου ως τις περίφημες «Κυράδες», μια αληθινή γιορτή πολυφωνίας στην καρδιά του χειμώνα, στον πλέον εμβληματικό χώρο πολιτισμού των Ιωαννίνων. Η μεγάλη πολυφωνική σύναξη ολοκληρώθηκε με ομίλους και θεατές να χορεύουν όλοι μαζί στη σκηνή, εν φωναίς και οργάνοις, έτσι όπως κορυφώνονται όλες οι συνάξεις του Πολυφωνικού Καραβανιού. Στον αποχαιρετισμό ομίλων και θεατών, οι ευχές για καλή χρονιά έσμιγαν με τις ευχές για καλή αντάμωση στις επόμενες πολυφωνικές συνάξεις, στο Πολυφωνικό Καραβάνι.

Η «Πολυφωνική Σύναξη στα Γιάννενα», ενταγμένη σε ευρύτερο κύκλο εκδηλώσεων για τα δύο χρόνια από την παγκόσμια αναγνώριση του Πολυφωνικού Καραβανιού, έγινε με ελεύθερη είσοδο. Στο χώρο υποδοχής λειτούργησε μικρή έκθεση υλικών και εκδόσεων της αμκε «Άπειρος» Πολυφωνικό Καραβάνι, με την πολύτιμη συμβολή εθελοντών και φίλων. Στο κάλεσμά της ανταποκρίθηκαν, μεταξύ των εκατοντάδων θεατών της, ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γιώργος Καψάλης, παλιοί και νέοι συνταξιδιώτες και παραστάτες, μια σειρά βιωματικών ερμηνευτών από το Δολό, το Κεφαλόβρυσο και από αλλού, ο «Σύλλογος Πωγωνίσιου Πολυφωνικού Τραγουδιού» και πολλοί άλλοι.

H «Πολυφωνική Σύναξη στα Γιάννενα» αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό του Χειμερινού Πολυφωνικού Τραγουδιού 2023 που συνεχίστηκε σε Πολύτσανη και Δερβιτσάνη, από τις 13 έως τις 15 Ιανουαρίου, ανταμώνοντας βιωματικούς ερμηνευτές στα χωριά τους, καταγράφοντας και μαθητεύοντας, μυώντας τους νέους συνταξιδιώτες στα φυσικά και κοινωνικά τοπία της ηπειρώτικης πολυφωνίας.

Το μεγάλο ταξίδι των φωνών, το Πολυφωνικό Καραβάνι, είναι ένα ταξίδι που διαρκώς ξαναρχίζει, είκοσι πέντε χρόνια τώρα, παγκόσμια πια αλλά πάντα βαθιά τοπικά, ένα ταξίδι, κατά την έννοια και το «πρέπος» της «Απείρου», δίχως τέλος, δίχως όρια.